Poniżej znajdziecie dość ciekawy list przesłany do mnie przez mieszkańców gminy Koniecpol, którzy zasygnalizowali problem związany z komunikacją autobusową oraz ciekawe rozwiązanie.

Komunikacja jest jedną z ważniejszych dziedzin życia społecznego. Sprawna komunikacja zapewnia nieskrępowany dostęp do ryku pracy, handlu czy usług. Pomaga także rozwijać kulturę, edukacje czy życie prywatno – towarzyskie. Obecny stan komunikacji na terenie gminy Koniecpol nie do końca spełnia jej podstawowe założenia. Koniecpol jest niewielkim miasteczkiem położonym na rubieżach woj. śląskiego na granicy z ziemią świętokrzyską. Przez dziesięciolecia na podstawie kolejnych reform administracyjnych znajdował się na innych szczeblach podziału administracyjnego w różnych powiatach i województwach. W latach 50 – tych XX wieku Koniecpol należał do powiatu radomszczańskiego w woj. łódzkim, później zmienił przynależność terytorialną znajdując się w powiecie włoszczowskim będącym częścią ziemi kieleckiej. Od 1975 r. przez ponad 20 lat Koniecpol był częścią woj. częstochowskiego. Od 1999 r. do dnia obecnego należymy do powiatu częstochowskiego w woj. śląskim. Dla dalszej analizy zagadnienia komunikacji ten krótki rys historyczny będzie bardzo ważny. Podstawową osią komunikacji między gminnej jest relacja Koniecpol – Częstochowa, Częstochowa – Koniecpol. Koniecpol od 1975 roku jest administracyjnie częścią ziemi częstochowskiej. W mieście tym wielu mieszkańców naszej gminy i okolic: uczy się, studiuje i pracuje. Częstochowa jest tez głównym kierunkiem w poszukiwaniu dostępu do wszelkiego rodzaju usług w celach handlowych czy towarzyskich. Kolejnym miastem do którego podróżują Koniecpolanie jest Włoszczowa. Bliskość tego miasta, historyczna przynależność Koniecpola do powiatu włoszczowskiego oraz bliskość włoszczowskiego szpitala sprawia że jest ono drugim po Częstochowie najczęściej odwiedzanym miastem w naszym pobliżu(w przypadku Włoszczowej podróże do pracy czy szkół odgrywają mniejsze znaczenie niż w relacji do Częstochowy). Ostatnim miastem znajdującym się w pobliżu do którego często z Koniecpola się podróżuje jest Myszków a to za sprawą sądów którym podlegają Mieszkańcy Miasta i Gminy Koniecpol. Do Częstochowy z Koniecpola transportem publicznym można się dostać korzystając z usług kilku przewoźników. Obecnie podstawowym środkiem transportu są przewozy samochodowe realizowane przez: PKS Częstochowa, prywatnego przewoźnika z Koniecpola obsługującego trasę Koniecpol – Częstochowa ( tam i powrót), oraz prywatną firmę z Kielc obsługującą relacje Częstochowa – Kielce przez Koniecpol (również tam i powrót). Drugą opcje w publicznym transporcie z Koniecpola do Częstochowy stanowi kolej. Relacje kolejową Kielce – Koniecpol – Częstochowa i z powrotem obsługuje Świętokrzyski Zakład Przewozów Regionalnych. Wydawać by się mogło iż siatka połączeń jest duża i zadowalająca nic bardziej mylnego. W ostatnim czasie w stan likwidacji postawiono firmę PKS Częstochowa która ograniczyła siatkę połączeń do Koniecpola do minimum. Rano możemy dojechać do Częstochowy o 6.20 a powrót za pomocą dwóch kursów o godz.: 14.40 i 15.20. Mało tego PKS podniósł ceny z 7.50 zł do 11 zł co stanowi duży wzrost. Z sytuacji tej skwapliwie skorzystał prywatny przewoźnik z Koniecpola który również podniósł ceny za bilet w relacji Częstochowa – Koniecpol. Obecna sytuacja przedstawia się następująco: w obliczu kłopotów i czekającej likwidacji spółki PKS Częstochowa prywatny przewoźnik z Koniecpola staje się faktycznym monopolistą w przewozach busów i autobusów na omawianej przez nas relacji( kilka busików relacji Częstochowa – Kielce przez Koniecpol nie stanowią tutaj realnej konkurencji).

Jest drogo a będzie jeszcze drożej. Cóż więc należy zrobić?

Odpowiedź na powyższe pytanie wydaje się być oczywista: należy powrócić do zaniedbywanego przez lata publicznego transportu kolejowego. Linia kolejowa nr 61 Częstochowa – Kielce przecina powiat częstochowski ze wschodu na zachód i może zapewnić sprawne skomunikowanie z Częstochową kilku ościennych gmin wchodzących w skład powiatu częstochowskiego. Nie inaczej jest w przypadku Koniecpola. Linia kolejowa kilka lat temu przeszła remont torowiska, wyremontowano jeden z peronów oraz odnowiono dworzec. Między innymi ponownie otwarto poczekalnie. Władze Koniecpola niedawno oddały do użytku wyremontowaną ulice Kolejową. Położono na niej nowy asfalt, chodniki oraz zainstalowano oświetlenie. Składy kolejowe obsługujące relacje Kielce – Częstochowa należą do bardzo nowoczesnych wyposażone są w min: klimatyzacje, skórzane regulowane fotele, wifi, monitoring czy automaty biletowe. Również cena biletu kolejowego z Koniecpola do Częstochowy jest atrakcyjna i wynosi 7,70 zł w jedną stronę w porównaniu do ceny 9 zł jaką trzeba płacić prywatnym przewoźnikom busików czy obecną ceną 11 zł jaką życzy sobie za bilet częstochowski PKS.

Pomimo całego szeregu udogodnień jakie oferuje kolej liczba pasażerów nie jest zadowalająca. Dlaczego tak jest?

Problem tkwi w dostępności do dworców kolejowych i jest ściśle związany z okresem budowy kolei herbsko – kieleckiej przy której leży Koniecpol. W momencie oddania linii do użytku dworzec kolejowy zlokalizowano w Chrząstowie około 2 km od centrum miasta. Linie budowane w ówczesnym zaborze rosyjskim prowadzono peryferiami miast i miasteczek, miały ono głównie charakter obronny a nie gospodarczo – społeczny nie inaczej było w naszym przypadku. Wtedy Chrząstów był osobną miejscowością, dzisiaj jest największą dzielnicą Koniecpola. Pierwotnie dworzec planowano wybudować przy dzisiejszej ulicy Rzecznej, ale lobbing hrabiego Potockiego który przekazał prywatne działki pod budowę dworca i torów kolejowych zaowocowało powstaniem stacji na terenie Chrząstowa. W 1989 r. jako rekompensatę otwarto przystanek kolejowy Koniecpol Magdasz ale i ten przystanek nie spełnia pokładanej w nim nadziei. Mieszkańcy dzielnicy Rynek w pismach przedkładanych do spółki PKP Polskie Linie Kolejowe prosili o budowę nowego przystanku kolejowego ”Koniecpol Miasto” znajdującego się pomiędzy ulicami Rzeczną i Armii Krajowej. Kolej nie wyraziła zgody. Proszono także o budowę przystanku za przejazdem kolejowym znacznie bliżej centrum Koniecpola niż w przypadku przystanku Koniecpol Magdasz i tym razem kolej nie przychyliła się do postulatu Mieszkańców. W przypadku Mieszkańców Chrząstowa również jest problem z dostępnością kolei. W momencie otwarcia dworca kolejowego był on dobrze skomunikowany z całym Chrząstowem w postaci drogi dojazdowej. Po wojnie na terenach po hrabskich zbudowano: Koniecpolskie Zakłady Płyt Pilśniowych a drogę zagrodzono. Dyrekcja KZPP wybudowała dla mieszkańców oraz pracowników zakładu kładkę kolejową rozebraną w latach 70- tych XX wieku. Od tego czasu drogę z Osiedla na dworzec trzeba pokonać okrążając tereny po nieczynnym zakładzie płyt. Władze Koniecpola obiecały budowę drogi przecinającej tereny po KZPP ale przedłużające się postępowanie komornicze utrudnia realizacje tej inwestycji.

Co w takim razie należy zrobić aby przywrócić kolej dla Koniecpola?

Pomysłem na już jest stworzenie własnej komunikacji miejskiej a dalej gminnej tak aby zabierać potencjalnych pasażerów z terenu Miasta i Gminy Koniecpol i dowozić ich na dworzec kolejowy. Tam pasażerowie przesiadając się na pociąg kontynuują podróż w kierunku Częstochowy, Włoszczowej, Kielc oraz innych miast. Można by też wprowadzić wspólny bilet na komunikacje gminną oraz pociąg tak aby pasażer kupując bilet mógł łączyć na nim przewóz na dworzec oraz dalszą jazdę pociągiem. Byłby to pomysł rewolucyjny przybliżający komunikacje publiczna dla mieszkańców. Zalążek takiej komunikacji już jest. W roku szkolnym codziennie z różnych stron gminy kursują autobusy dowożące dzieci do szkół, Mieszkańcy miejscowości znajdujących się na trasie autobusu mogą również za odpłatnością kupić bilet u kierowcy i dostać się do Koniecpola. Na początek można by było wydłużyć kursy tych autobusów do dworca kolejowego tak aby pasażerowie mogli przesiąść się na pociąg. W przyszłości należałoby rozważyć budowę Centrum Przesiadkowego przy Dworcu znajdującym się przy ulicy Kolejowej.

Dlaczego Kolej a nie transport samochodowy?

Droga wojewódzka 786 Częstochowa – Kielce po której realizowane są publiczne przewozy samochodowe jest trasą bardzo niebezpieczną do której raz za razem dochodzi do wypadków w tym śmiertelnych. Kilka z nich niestety miało miejsce na terenie Gminy Koniecpol. Kilka lat temu doszło nieopodal Mstowa do tragicznego w skutkach wypadku Busa relacji Koniecpol – Częstochowa w wyniku którego śmierć poniosły trzy osoby a kilka zostało poważnie rannych. Transport kolejowy jest najbezpieczniejszy spośród wszystkich rodzajów transportu, w ostatnim czasie na linii kolejowej nr 61 Częstochowa – Kielce nie odnotowano żadnego poważniejszego wypadku czy kolizji o ofiarach śmiertelnych nie wspominając. Bezpieczeństwo pasażerów stanowi tutaj ważny argument za promowaniu właśnie tego środka transportu. Inny argument przemawiający za koleją to ekologia. Nie trzeba nikomu tłumaczyć że w dobie globalnego ocieplenia i walki z emisją CO 2 pociągi nie emitujące spalin są sprzymierzeńcem. Kolejny argument to stan i niedopasowanie taboru w pasażerskich przewozach na trasie Częstochowa – Koniecpol. Busy prywatnych przewoźników są często niedopasowane do potoków podróżnych. Widok pasażerów którzy płacą za bilet ale stoją z braku miejsc siedzących to standard. Prywatny przewoźnik w pogoni za zyskiem bezpieczeństwo pasażerów którzy stoją w zaduchu w przejściu, mają za nic. W pociągach kursujących z Koniecpola do Częstochowy jest dość dużo komfortowych i wolnych miejsc a pociągi są dobrze ogrzewane zimą i właściwie klimatyzowane latem. Po za tym są nowe i wyposażone w wifi czego nie można powiedzieć o prywatnych busikach. Inny argument jaki chciałem tutaj przytoczyć to poziom hałasu. Pociągi których podstawę stanowią nowoczesne ETZ „Impuls” i „ELF” emitują znikomy poziom hałasu czego o busach i autobusach nie można powiedzieć. Wreszcie argumentem przemawiającym najbardziej ze wszystkich jest cena biletu. Pociągiem dojedziemy z Koniecpola do Częstochowy za 7.70, bus to wydatek 9 zł, a PKS 11 zł.

Dlaczego Centrum ma powstać przy Kolejowej a nie na Magdaszu czy w innej części Gminy?

Dworzec kolejowy znajdujący się przy ulicy Kolejowej jest kompletnym wyremontowanym obiektem z pełnym zapleczem min: dwuizbową poczekalnią, miejscami na kasy biletowe czy toaletami. Na Magdaszu jest sam przystanek bez obiektu dworcowego, w przypadku dużych upałów, mocnego deszczu, śnieżycy czy spadków temperatury oczekiwanie na pociąg pod chmurką nie jest wskazane. Budowę Centrum w innej części Gminy np. w Rynku należy odrzucić ze względu braku zarówno miejsca jaki dostępu do kolei. Centrum przesiadkowe ma integrować różne środki transportu o różnym zasięgu geograficznym( gminne, powiatowe czy wojewódzkie) w jednym miejscu. Taki warunek w naszej Gminie spełnia tylko dworzec przy ulicy Kolejowej. Żeby Centrum mogło dobrze funkcjonować należy zbudować parkingi dla samochodów oraz zadaszone stojaki dla rowerów. Należy także wybudować zatokę dla autobusów tak aby mogły się one zatrzymywać przy dworcu.

Problemy komunikacyjne jakie dotykają Gminę Koniecpol są obecnie jednymi z najważniejszych do rozwiązania przez obecne władze. Brak właściwego skomunikowania zarówno w ramach gminy jaki z innymi ościennymi miastami doprowadzi do dalszych komplikacji społecznych min: depopulacji i degradacji społecznej, co w dalszej konsekwencji przyczyni się do spadku pozycji Koniecpola. Aby temu zapobiec należy czym prędzej stworzyć gminną publiczną komunikacje oraz Centrum Przesiadkowe z prawdziwego zdarzenia. Czy tak się stanie i rewolucja w komunikacji na terenie Koniecpola będzie miała miejsce, pokażą najbliższe lata.

PAWEŁ GĄSIORSKI